Dat is een belangrijke boodschap van Trudy Vos, sinds begin februari voorzitter van het College van Bestuur van ROC van Twente. “Dit is een prachtige regio met 625.000 inwoners waar de maakindustrie, het midden- en kleinbedrijf en de hightech heel belangrijke sectoren zijn. De kansen liggen voor het oprapen. Er is niet alleen veel werk te doen in het kader van de energietransitie en de bouw, maar ook is technisch opgeleid personeel nodig voor het ontwikkelen van slimme toepassingen ten behoeve van de zorg en bijvoorbeeld de horeca. We willen als ROC een essentiële rol spelen bij het opleiden van vakmensen.” Het bedrijfsleven – en niet alleen de technieksector – staat te springen om personeel. Terwijl de studentenaantallen afnemen vanwege een demografische krimp. Werkgevers moeten daarom verder kijken dan zich alleen zorgen te maken over de vraag hoe ze zo snel mogelijk jonge mensen kunnen aantrekken. Want die kansen zijn niet groot. Trudy Vos: “Ze zijn eenvoudigweg op! Bedrijven moeten daarom creatiever worden om over voldoende, goedgeschoold technisch personeel te kunnen beschikken. Meld je in elk geval aan bij het ROC aan als stage-/ leerbedrijf, anders kom je helemaal niet meer aan de bak. En vraag niet alleen naar stagiairs van het laatste opleidingsjaar maar ook naar eerstejaars”, zegt ze. Bedrijven horen bij het mbo. “Wij werken intensief samen, onze studenten lopen er vanaf dag één al rond.”
Technische sector
Nog een belangrijk advies: “Trek een bredere doelgroep aan voor techniek, ook meisjes en mensen met een immigratieachtergrond. En mensen die niet vijf keer acht uur kunnen werken, maar bijvoorbeeld wel vier keer zes uur. En vooral niet vergeten: werkgevers moeten zich ervan bewust zijn dat ze al een deel van hun kapitaal in dienst hebben. Zorg er daarom voor dat ze steeds bijgeschoold worden”, benadrukt Trudy Vos. ROC van Twente is daarbij een belangrijke partner. Jos Toebes is directeur van het College voor Technologie van het ROC. Daaronder valt een breed pakket opleidingen: metaal, elektro, installatietechniek, laboratorium- en procestechniek. In totaal volgen zo’n 2.500 studenten hier een opleiding. “Maar als we er 500 méér zouden hebben, dan zouden we die ook allemaal op hun plek kunnen krijgen.” Er zijn echter minder studenten dan stageplaatsen. “Een trieste ontwikkeling, als je naar de vraag kijkt.” Toebes en Vos signaleren overigens wel een positieve tendens: het imagoprobleem waarmee de technische sector altijd te kampen had, is de laatste jaren omgebogen. Het onterechte beeld van vette overalls en stampende machines speelde nogal eens een negatieve rol bij de beroepskeuze. Jos Toebes: “Het bedrijfsleven was er zich terdege van bewust dat het imago moest worden verbeterd.” Ook het ROC speelde daarbij een rol. “Daar hebben we ook met onze eigen mooie gebouwen aan bijgedragen”, zegt Trudy Vos in het grote eigentijdse ROC-complex in Hengelo, met de befaamde Gieterij. Maar ook de vakscholen waarmee het ROC intensief samenwerkt – SMEOT, Stodt en REMO West Twente in Rijssen – bieden een hypermoderne, inspirerende leeromgeving.
BBL of BOL
Het is tegenwoordig overigens een trend om de voorkeur te geven aan een BBL-opleiding: Beroeps Begeleidende Leerweg, met een vaste baan bij een bedrijf en een dag in de week naar school. De andere variant is de BOL: Beroeps Opleidende Leerweg, voornamelijk school met stage. Dat houdt verband met de grote spanning op de arbeidsmarkt: bedrijven trekken aan studenten van de BOL-opleiding op het hoogste niveau 4, en dan is het vaak moeilijk om aanbiedingen te negeren. Daar is niks mis mee. “Maar,” zegt Jos Toebes, “als je voor BBL kiest wordt het wel lastiger om door te stromen naar het HBO.” BOL-studenten zijn bijvoorbeeld klassikaal onderwijs gewend, terwijl de technologische aspecten breder aan de orde komen. En juist aan breed opgeleide vakmensen op niveau 4 is een grote behoefte, want werkzaamheden op niveau 2 zijn inmiddels vaak geautomatiseerd.
“Er zijn, kortom, veel meer vakmensen nodig voor de Twentse technische sector. Waarbij ook een grote rol is weggelegd voor het primair en voortgezet onderwijs (vmbo), om leerlingen kennis te laten maken met technische profielen”, zegt Trudy Vos. Groot probleem: alle sectoren staan te springen om goedgeschoolde medewerkers. Maar om een afgewogen beroepskeuze te kunnen maken moet je natuurlijk ook een helder beeld van de technische branche krijgen...
ROC van Twente
Gieterij 200, Hengelo
www.rocvantwente.nl