Als het om duurzaamheid gaat, zijn de doelstellingen van het Enschedese ziekenhuis ambitieus. Te beginnen met de uitstoot van CO2. “Dat willen we met 55 procent omlaag  brengen. Dat doel moet in 2030 bereikt zijn; we zitten nu  al op 33 procent. En in 2050 willen we een reductie van 95 procent bereikt hebben. De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat mede als gevolg van de nieuwbouw in 2016 op dat vlak al veel verbeteringen zijn doorgevoerd”, voegt ze er  aan toe. “ Het vastgoed moet verduurzaamd worden, zo hebben alle ziekenhuizen afgesproken. Eén van de doelstellingen is om overal ledverlichting te gebruiken. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want er hangen nogal wat lampen in het ziekenhuis. Wat een stuk sneller was geregeld, was de beslissing om de luchtbehandelingsinstallatie op de OK niet 24 uur te laten draaien, maar ’s avonds, ‘s nachts en in de weekenden lager te zetten.”

‍Weggooien of schoonmaken?  
‍“In de operatiekamers moet het natuurlijk steriel zijn. Er worden heel veel medische hulpmiddelen eenmalig gebruikt. “ De mogelijkheden van hergebruik worden onderzocht. Maar er wordt nog steeds veel weggegooid, ook al omdat wegwerpmateriaal vaak goedkoper en soms  beter is.” Kooistra is natuurlijk niet de enige in MST die ziet dat nog steeds heel veel wordt weggegooid. “ Het thema leeft sterk in de beroepsgroep, heb ik gemerkt.” Overigens hebben ook de Raad van Bestuur en het medisch stafbestuur van het ziekenhuis zich volledig aan het programmaplan gecommitteerd.  

‍Afvalscheiding  
‍Gedurende de periode dat er in Nederland een corona uitbraak  was, was de afvalberg nog veel groter. “ Om besmetting te voorkomen droegen we op de IC en de corona-afdelingen de hele dag mondkapjes, handschoenen en pakken.” In de Nederlandse huishoudens wordt het afval al lange tijd gescheiden. Dat gebeurde tot voor kort in het MST eigenlijk nauwelijks. Terwijl bijkans alles in plastic zit.  Belangrijkste reden was dat afvalscheiding voor bedrijven door de overheid niet gesubsidieerd werd. Dat is inmiddels veranderd, waardoor we nu de mogelijkheden om plastic te scheiden aan het verkennen zijn. “ Ook andere vormen  van afvalscheiding beginnen bij ons steeds meer te komen. Zo zamelen we de doeken van polypropyleen in die op de  OK gebruikt worden, zodat deze omgesmolten kunnen worden tot nieuwe producten en zamelen we etensresten gescheiden in in het restaurant.”  Er wordt door een bedrijf als MST natuurlijk nogal wat ingekocht. “ Dat betekent dat we waar mogelijk ook onze verantwoordelijkheid moeten nemen om maatschappelijk verantwoord in te kopen. Financieel gezien is dit uitdagend, maar er zijn wel al een aantal mooie voorbeelden te noemen, zo is onze koffie tegenwoordig fairtrade en is onze kleding gemaakt van biologisch katoen.”  

‍Santeon
‍Verbeteren kan je niet alleen. Je hebt andere vergelijkbare ziekenhuizen, teams en uitkomsten nodig om van elkaar te leren. MST maakt deel uit van ‘ Santeon ’, een samenwerking van zeven topklinische ziekenhuizen met als doel de medische zorg te verbeteren door te blijven vernieuwen en ontwikkelen. “ Wat onze samenwerking uniek maakt, is dat onze professionals bij elkaar in de keuken kijken.” Naast MST zijn onder meer het Antoniusziekenhuis in Utrecht, het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis (OLVG) in Amsterdam en het Martini Ziekenhuis in Groningen onderdeel van deze samenwerking.

‍Medicatie  
‍Geneesmiddelen worden deels uitgeplast of weggegooid. Via de riolering komt het afvalwater bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie terecht. Deze zuiveringen zijn echter nog niet goed in staat om alle medicatieresten uit het afvalwater te zuiveren. Dit heeft gevolgen voor het dierenleven in het water. Zo is van resten antidepressiva die in het  water belanden bekend dat het vissen roekelozer maakt.“ Binnen MST zijn we nu aan het onderzoeken wat we kunnen doen om ons aandeel hierin te verkleinen. Het vraagt echter om een bredere aanpak, want slechts 5 procent van de medicatieresten is afkomstig van ziekenhuizen. Aangezien de productie van medicatie ook veel impact heeft, kijken we nu als eerst naar het verminderen van verspilling. Zo kijken we in navolging van het Erasmus UMC naar het verlagen van de doorloopsnelheid van de zogenaamde waakstand van een ‘waakinfuus/ waakpomp’. Daar gaat vier milliliter per uur doorheen. In navolging van het Erasmus Ziekenhuis overwegen we om dit te halveren naar twee milliliter per uur. Dat scheelde op de Intensive Care van het Erasmus  alleen al 1.500 zakken vloeistof per jaar.”

‍Leef- en werkomgeving  
‍Medisch Spectrum Twente herbergt ook een fraai ruim restaurant waar zowel medewerkers als bezoekers gebruik van maken. “ Onder het mom van ‘goede zorg proef je’,  proberen we gezond voedsel op de kaart te zetten voor bezoekers, patiënten en medewerkers. Meer plantaardig, minder vlees. Nee, we proberen niet iedereen vegetarisch te laten worden.”  Waar 3.600 mensen werken, honderden patiënten liggen en nog eens honderden mensen dagelijks een bezoek  brengen, is mobiliteit een serieus onderwerp. “ We stimuleren onze collega’s om zoveel mogelijk met de fiets naar het werk te komen. Zo hebben we een fietsplan, een fietspuntenspaarsysteem en kunnen mensen een fiets leasen. Ook goed voor lijf en leden.”