“Ik zie mezelf als instrument, wil de juiste snaar raken”

Moniek Kleinsman

“Ik zie mezelf als instrument, wil de juiste snaar raken”

Moniek Kleinsman

Het is een levendige bedoening in de huiskamer van het gezin-Kleinsman in Ommen. Zoontjes Lucas (4) en Sem (3) vermaken zich achtereenvolgens met het bouwen van lego-autootjes en met het fabriceren van tekeningen, maar hoeven niet bij iedere vraag een pasklaar antwoord te verwachten van moeder Moniek, zo blijkt. Nee, de geboren Bentelose stuurt heel nadrukkelijk op het zelfinitiatief van haar twee bengels. “Vinden we belangrijk”, zegt ze. “Juist op deze leeftijd willen we de creativiteit stimuleren.” Een grote mate van zelfredzaamheid dus. “Zeker. Ze groeien in deze fase van hun leven heel bewust niet op met een iPad en kijken minimaal filmpjes op een telefoon of tv.”

Bij het vrije buitenleven hoort ook het schaatsen. “Mijn echtgenoot Walter en ik hebben de jongens onlangs voor het eerst meegenomen naar een vol Thialf, naar het Nederlands Kampioenschap, de plek waar ik zelf vroeger mijn wedstrijden reed. We hebben de 1.000 meter gekeken bij de mannen en vrouwen, met Kjeld Nuis en Jutta Leerdam. Lucas en Sem keken hun ogen uit. En uiteraard hebben ze inmiddels zelf ook hun eerste schreden op het ijs gezet.” Schuilen in die twee mannetjes soms topschaatsers in de dop? En zou hun moeder dat überhaupt toejuichen? “Weet ik niet. We juichen vooral toe dat ze doen wat ze leuk vinden. Wat dat ook is. Ik zal ze nooit een richting opduwen.” Want feit is dat Kleinsman haar eigen bestaan als topschaatser allesbehalve zaligmakend heeft gevonden. “Ik ben van nature een gevoelsmens. Maar als topsporter moet je mee in de ratrace van presteren en overschreed ik regelmatig eigen grenzen. Twaalf jaar lang was ik gefocust op succes, op resultaten. Natuurlijk had ik daar meestal ook wel plezier in, maar ik voel me nu veel gelukkiger.”

Niet half doen

Geheel vanzelfsprekend was dat levensgeluk niet. Grote zorgen waren er om de (drie maanden) te vroeg geboren Sem, die door zijn premature status een uitdagende start van zijn leven had, met medische complicaties. Maar Kleinsman zou Kleinsman niet zijn als ze niet - samen met Walter - alles op alles zou hebben gezet om de ‘schade’ te repareren, met de juiste zorgprofessionals. En zie, ruim drie jaar later kan worden vastgesteld dat Sem ‘gewoon’ op hetzelfde ontwikkelingsniveau is komen te functioneren als kleuters van zijn leeftijd. “Geweldig om te ervaren. We hebben erg veel geleerd over de ontwikkeling van het brein en de kwetsbaarheid daarvan.”

De intensieve zorg voor haar kind ging wel ten koste van haar zetel als Overijssels Statenlid van het CDA. Ze probeerde het moederschap nog heel even te combineren met haar werk als politica, maar in oktober 2021 zag ze geen andere mogelijkheid dan te stoppen. “Aan de ene kant doodzonde, want er was nog veel goed werk te doen. Ik richtte me onder meer op zorg, op bewegen en op de breedtesport. Aan de andere kant: als de emmer dreigt over te lopen, moet je prioriteiten stellen. Ik wilde het Statenwerk niet half doen.”

Pieter Omtzigt

En toch: ruim twee jaar kruipt het politieke bloed stiekem waar het niet gaan kan, historische CDA-nederlaag of niet. “Niet dat het heel realistisch is om op korte termijn terug te keren, de kinderen moeten dan echt wat groter zijn. Waar ik me aan erger is de inefficiëntie van de politiek. Na het verstrijken van een ambtstermijn gaat er steeds ontzettend veel geld en (netwerk)kennis verloren.” Het liefst zou ze ooit weer een vast anker zijn in het politieke landschap. Bij het CDA? “Dat hoeft niet. Ik heb zelf op Pieter Omtzigt gestemd. Omdat hij realistisch is, maar ook concreet onderwerpen aan de orde stelt die moeten veranderen. Dat past mij wel. Hij heeft mijn support, dus ik sluit voor de toekomst niets uit.”

“Als je oprecht en zonder oordeel geïnteresseerd bent in het wel en wee van de ander, kom je ver”  

Bruggenbouwer

Maar ‘first things first’. Kleinsman is vanaf 2015 op zzp-basis actief als verzuim- & re-integratiecoach. Ook coacht ze medewerkers bij uiteenlopende vraagstukken die ook uitval kunnen voorkomen. Ze volgde daartoe een driejarige opleiding aan De Baak in Driebergen, een bekend instituut voor coaching en ontwikkeling. Haar huidige leven - bruggenbouwer tussen werknemer, werkgever, arbodiensten en uitkerende instanties - past haar als een warme jas. Daarnaast is ze op parttime basis verantwoordelijk voor human resource bij het autobedrijf van haar man. Duidelijk is dat ze zich focust op mensen en menselijkheid. “Door mijn vertrek uit de politiek heb ik daar nu wat meer tijd voor gekregen. Ik kan die klussen, door de flexibiliteit in tijd, goed combineren met de situatie thuis.”

Haar insteek: het verschil maken. “Door wat ik toevoeg probeer ik een vliegwieleffect te realiseren. Er is veel onbegrip tussen ‘dreigende’ verzuimende werknemers en hun werkgevers en vaak ook arbodiensten. Daarbij heb ik veel baat bij mijn achtergrond als verpleegkundige; ik heb feeling met uiteenlopende ziektebeelden. En dat ik stage heb gelopen in de psychiatrie is ook een voordeel merk ik.”

Schrijnende gevallen

Ze stuit vaak op schrijnende gevallen. “Iemand die jaren zonder problemen op een vrachtwagen had gereden, raakte in een depressie en deed een zelfmoordpoging. In de psychiatrie werd vastgesteld dat deze persoon zwakzinnig was. Dat klopt niet, dacht ik, ik ben erin gedoken, heb gevraagd aan de medewerker of ik contact kon leggen met de psychiater. In dat soort situaties ga ik naast iemand staan om hem of haar bij te staan. Het is tof dat hij inmiddels weer goed in zijn vel zit en zijn werk heeft hervat. Ik kan niet goed tegen onrecht.” Ze vervolgt: “Nu is er ook een situatie met een jonge gemotiveerde vrouw die door de UWV-arts niet serieus is genomen. Ik was bij het gesprek met de verzekeringsarts en haar visie klopte niet bij de realiteit. Dit moet dan opnieuw beoordeeld worden door het UWV. Ik vind het belangrijk dat de situatie op tafel ligt zoals die is en ook objectief wordt beoordeeld. Of wanneer iemand ernstig ziek is dan wil je ook dat het goed geregeld is voor werknemer én werkgever.” Er zit vaak een dieper verhaal achter verzuim of een burn-out, merkt ze. “De context van de situatie is essentieel. Dat kan faalangst zijn, geen werkplezier, relatieproblemen thuis, een gebrek aan beweging, ga zo maar door. Helaas zijn er nu ook veel long covid-situaties die aandacht vragen.”

Helpen bij ontwikkelen

Kleinsman ziet zichzelf als instrument. “Ik ga naast de mensen staan, probeer in de problematiek te duiken en samen de kern van het probleem te ontdekken en te benoemen. Dan blijkt dat er vaak een onbekende wereld schuil gaat achter een vraagstuk. Ik wil dan de juiste snaar raken die tot de oplossing leidt. Met mensen kijken waar ze invloed op kunnen uitoefenen, hoe ze aan de juiste knoppen draaien, wat gaat er mis? Wat kan er beter en wat is daarvoor nodig? Daar zijn hele mooie methoden voor.”

Met haar menselijke, begripvolle insteek en haar doortastende manier van analyseren bereikt ze dus een hoog rendement. “Als je oprecht en zonder oordeel geïnteresseerd bent in het wel en wee van de ander, kom je ver.” Ze schreeuwt haar succesvolle aanpak niet van de daken. Tja, je kunt het meisje wel uit Bentelo halen, maar Bentelo niet uit het meisje. “Het zit niet in me om mezelf te promoten. Vaak gaat het dus van mond tot mond. Mijn drijfveer is ook niet om veel geld te verdienen, maar het juiste doen voor mensen om mensen te helpen ontwikkelen.”